Kabızlığın nedenlerinin başında yetersiz sıvı alımı gelmektedir. İkinci sırada hatalı beslenme alışkanlığı gelir. Günlük beslenmede posa(lif) yönünden zengin tam tahıl ürünleri, kuru baklagiller, sebze ve meyveler yeterince yer almadığında kalın bağırsağın hareketi azalır. Diğer bir neden ise fiziksel aktivitenin yetersizliğidir.
Sıvı alımının arttırılması kabızlığı önlemede etkilidir. Günde en az 1.5 litre (8 su bardağı) sıvı alımı önerilmektedir. Sıvı alımının yanında posa (diyet lifi) alımının günde 25-30 grama çıkarılması gerekmektedir. Posa, çözünmez ve çözünür olmak üzere iki grupta incelenir. Tam tahıl ürünleri (kepeği ve özü ayrılmadan öğütülen undan yapılan ekmek, makarna, kabuğu ayrılmamış pirinç ve benzerleri) genellikle çözünmez posa içerir. Baklagiller, sebze ve meyvelerde daha çok çözünür posa bulunur.Posa tek başına bağırsak hareketini arttırmada yeterli değildir. Posa, ince bağırsaktan sindirilmeden kalın bağırsağa geçer. Yeterli su alındığında kalın bağırsağa geçmiş olan atıkların hacmi artarak bağırsağın hareketi sağlanır. Kalın bağırsağa geçen posanın bir bölümü sindirilmeden dışkıyla atılır. Bir bölümü bağırsaktaki yararlı bakteriler tarafından parçalanır. Oluşan kısa zincirli yağ asitleri bağırsağın bütünlüğü ve sağlığına yardımcı olur. Bağırsak hareketlerinin azalması hareketsizlikle de ilintilidir genellikle günlük yaşamlarını oturarak geçirenler kabızlığa daha çok meyillidirler. Yaşlılıkta kabızlığın sık görülmesinin nedenlerinden biri de hareketsizliktir.
Su
Beden ağırlığımızın yarısından fazlasını su oluşturmaktadır. Bu sıvı hücreleri, dokuları organları yıkar ve sarar. Hücrelerin şeklini verir, besin maddelerinin, atıklarının, hormonların ve diğer maddelerin bedende taşınması için sıvı geçitleri oluşturur. Susuz kalmak ölüme sebep olabilir. Cildiniz, böbrekleriniz, bir dizi hormonunuz sıvı olmadan canlılığını sürdüremez. Ancak sıvı kaybını engellemek yeterli değildir. Sindirim ve metabolizmanın yan ürünü olan toksinleri ve diğer atık maddeleri vücuttan atmak için idrar oluşturmak, kan hacmini korumak, kaybettiğiniz suyu geri yerine koymak gibi çeşitli kritik görevleri sürdürebilmek için yeterli sıvı almak gerekir.
Ortalama bir kişi yaktığı her kalori için yaklaşık bir mililitre sıvıya ihtiyaç duyar. Günde 2000 kalorilik bir diyet için tüketilmesi gereken yaklaşık 200 mililitrelik 10 bardak su demektir. Bir bireyin ihtiyaçları kısmen genetik olarak programlıdır ve büyük randa beslenme, çevre ve aktiviteleri tarafından belirlenmektedir.
Ne kadar hareketliyseniz o kadar sıvıya ihtiyacınız vardır. Bedeninize gerçek anlamda egzersiz yaptırırken saatte 0.95 litre sıvı kaybedersiniz. Bu yüzden susadığınızda su için, susamadan önce su için, idrarınızın koyu sarı renkte değil, sürekli açık sarı veya renksiz olmasını sağlayacak kadar su için. Su, ihtiyacınız olan sıvıyı yüzde 100 karşılar ve kalori yada katkı maddesi içermeyen tek içecektir.
Uzm.Dyt.Olcay Barış